Επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής

Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει το σύστημα βροχόπτωσης και θερμοκρασίας, το οποίο επηρεάζει άμεσα τις γεωργικές δραστηριότητες και ιδιαίτερα την ανάπτυξη και την παραγωγή των φυτών. Χαρακτηρίζεται από μια συνολική αύξηση των μέσων θερμοκρασιών, μεγαλύτερη ανωμαλία της βροχόπτωσης αλλά και από την αύξηση των ακραίων φαινομένων, όπως τα κύματα θερμότητας. Στην περιοχή της Μεσογείου, ο βλαστικός κύκλος της αμπέλου θα πραγματοποιηθεί σε θερμότερες και ξηρότερες συνθήκες που επηρεάζουν την παραγωγή βιομάζας, την ωρίμανση των σταφυλιών και τη δυναμική των ασθενειών και των παρασίτων. Η παραγωγή κρασιού επηρεάζεται ήδη ποσοτικά και ποιοτικά με διακυβευόμενες κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις.

Η υπερθέρμανση του πλανήτη οδηγεί σε μια προηγούμενη αλλαγή φαινολογικών σταδίων με την πάροδο του χρόνου. Αυτό προκαλεί γρηγορότερη εκκολαψη, διακινδυνεύοντας από τους παγετούς της άνοιξης και νωρίτερη ωρίμανση τροποποιώντας τη σύνθεση των σταφυλιών και το ποιοτικό δυναμικό τους. Η θερμοκρασία επηρεάζει επίσης την ωρίμανση των φρούτων. Μεταξύ περιβαλλοντικών παραγόντων, το κλίμα έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στην ανάπτυξη της αμπέλου και στη σύνθεση των φρούτων σε σύγκριση με το εδάφους και την ποικιλία του αμπελιού (Leeuwen et al, 2016).

Ένα άλλο αποτέλεσμα της αλλαγής του κλίματος είναι η αύξηση της ανάγκης του αμπελιού για νερό. Η παραγωγή του αμπελιού είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στην έλλειψη νερού, δεδομένου ότι παραδοσιακά τοποθετείτουν σε σχετικά ξηρά εδάφη σε ευάλωτες περιοχές, λόγω της προσπάθειας να δοθεί προτεραιότητα στην παραγωγή τροφίμων στις πιο εύφορες περιοχές με πρόσβαση σε νερό. Η παραγωγή του αμπελιού είναι ευαίσθητη όχι μόνο στις ετήσιες αλλαγές αλλά και στην εποχιακή κατανομή των βροχοπτώσεων (Santillán et al, 2019). Το έλλειμμα νερού εμποδίζει τη φωτοσύνθεση και την ανάπτυξη των βλαστών και μειώνει το μέγεθος των μούρων (Leeuwen et al, 2016).

Οι μεσογειακοί αμπελώνες αντιπροσωπεύουν το 40% της παγκόσμιας έκτασης αμπέλου, παρέχοντας τα προς το ζην σε εκατομμύρια αγρότες και εργαζόμενους στη βιομηχανία οίνου. Ο τομέας πρέπει να εξετάσει το μέλλον με μια σειρά αγρονομικών, οργανωτικών και βασισμένων στην αγορά στρατηγικών. Ωστόσο, ο τομέας συνδέεται με πολύ παλιές παραδόσεις και η βιομηχανία έχει προσαρμοστεί στις συνθήκες ανάπυξης που επιβάλλει το δύσκολο περιβάλλον με την πάροδο των ετών (Santillán et al, 2019)

Fraga, H, (ed.), 2019: Viticulture and Winemaking under Climate Change. Agronomy, Special Issue. https://www.mdpi.com/journal/agronomy/special%20issues/viticulture%20winemaking%20climate%20change

Van Leeuwen, Cornelis, et Philippe Darriet. «The Impact of Climate Change on Viticulture and Wine Quality». Journal of Wine Economics 11, no 1 (May 2016): 150‑67. https://doi.org/10.1017/jwe.2015.21.

Santillán, D., V. Sotés, A. Iglesias, et L. Garrote. « Adapting viticulture to climate change in the Mediterranean region: Evaluations accounting for spatial differences in the producers-climate interactions ». Edited by Jean-Marie Aurand. BIO Web of Conferences 12 (2019): 01001. https://doi.org/10.1051/bioconf/20191201001.